عمل جراحی تعویض مفصل زانو [عکس، فیلم، مراقبت‌های پس از عمل]

مفصل زانو یکی از پیچیده‌ترین مفاصل و اندام‌های بدن انسان است. این مفصل همیشه در معرض آسیب و ضربه شدید قرار دارد. همچنین بخشی قابل توجه و زیادی از وزن انسان بر روی این مفصل استوار است. به همین دلایل افراد زیادی سالانه خود را برای عمل جراحی تعویض مفصل زانو آماده می‌کنند. زیرا دیگر مفصل زانوی آن‌ها عملکرد طبیعی ندارد و دائم آنان را با درد و ناتوانی در حرکت روبه‌رو می‌کند.

عمل جراحی تعویض مفصل زانو در اصطلاح پزشکی آرتروپلاستی زانو نیز شناخته می‌شود. آرتروپلاستی زانو دقیقاً زمانی که درمان‌های دیگر مانند درمان‌های دارویی جواب نداد، توسط پزشک معالج پیشنهاد می‌شود. در واقع به عنوان آخرین راهکار برای درمان در نظر می‌گیرند. این عمل به منظور تسکین درد، بهبود عملکرد زانو و افزایش دامنه حرکتی بیمار پس از سال‌ها مواجه با این بیماری و ناتوانی انجام می‌شود.

در سال‌های اخیر مشکلات مفصل زانو و عمل جراحی برای بهبود آن، شایع شده است. راهکار جدی و موثر برای درمان این موضوع نیز، جراحی تعویض مفصل زانو به حساب می‌آید. در فرآیند جراحی تعویض مفصل زانو، استخوان ران، کاسه زانو و ساق پا برداشته می‌شود و پروتز زانو که همان مفصل مصنوعی است، جایگزین می‌شود.

چرا جراحی تعویض مفصل زانو؟

هدف و دلیل جراحی تعویض مفصل زانو چیست؟ چه مشکلاتی منجر به این می‌شوند که پزشک تشخیص دهد نیاز به عمل جراحی است؟ برخی از مشکلاتی که بیماران با آسیب‌های وارد شده به مفصل زانو با آن‌ها مواجه می‌شوند عبارتند از:

• درد شدید در تمام اوقات حتی اوقات استراحت و خواب
• محدودیت و ناتوانی در حرکت و کاهش دامنه حرکتی
• دشواری در بالا و پایین رفتن از پله‌ها
• دشواری در بلند شدن و ایستادن و نشستن
• تغییر شکل و فرم ناجور زانو
• خشکی مفصل و قفل شدن زانو
• تورم مزمن و التهاب مفصل
• پریدن از خواب به دلیل درد شدید

آیا پس از انجام عمل جراحی، این دردها و چالش‌ها کم می‌شود؟

به‌طور کلی بله در بیشتر مواقع عمل تعویض مفصل زانو اثرات مثبتی بر جای می‌گذارد و موفقیت آمیز خواهد بود؛ اما گاهی با توجه به دلایل مختلف اعم از وضعیت جسمانی فرد یا نوع جراحی، ممکن است چالش‌هایی در میان باشد که خیلی هم سخت نیستند. منظور دقیقاً دردهای خفیف یا مشکلات جزئی که پس از عمل نیز همچنان تا مدتی با بیمار همراه است.

در کل، جراحی مفصل زانو برای بیماران رضایت بخش خواهد بود، حتی اگر درد جزئی و خفیف پس از عمل باقی بماند، باز هم برای بسیاری از بیماران رضایت‌بخش است؛ چرا که از درد شدید و ناتوانی در حرکت رها شدند. با این حال پس از انجام جراحی، پزشکان روند درمان و پیگیری وضعیت بیمار را قطع نمی‌کنند و هر از چندگاهی برنامه ویزیت برایش در نظر می‌گیرند.

آیا جراحی تعویض مفصل زانو ضروری است؟

درصورتی که با علائمی مانند درد مزمن و شدید، محدودیت شدید در حرکت، فرسایش بیش از حد مفصل و تغییر شکل زانو مواجه هستید، انجام جراحی برای تعویض کردن مفصل زانو یکی از اقدام‌های ضروری است. البته این الزام و ضرورت زمانی به اوج خود میرسد که درمان‌های دارویی و فیزیوتراپی جواب‌گو نباشند.

بیماری‌های مرتبط با تعویض مفصل زانو

زمانی که فرد نیازمند انجام عمل جراحی برای تعویض زانو است، دلایل مختلفی در این وضعیت دخیل هستند. یکی از شایع‌ترین دلایل آسیب‌های فیزیکی است، منتهی تمام ماجرا این نوع آسیب‌ها نیست. برخی از بیماری‌ها و وضیعت‌های جسمانی ممکن است زمینه‌ساز درد شدید و ناتوانی در حرکت، فرد باشند. بیماری‌هایی مانند زیر:

• آرتروز شدید (اُستئوآرتریت)
• آرتریت روماتوئید
• نکروز استخوان (مرگ استخوان به‌دلیل کمبود خون‌رسانی)
• عفونت مفصل (سپتیک آرتریت)
• ناهنجاری‌های مادرزادی یا ارثی

بیماری پاژه استخوان (بروز اختلال در روند طبیعی تخریب و بازسازی استخوان)

عمل جراحی مفصل زانو چه عوارضی دارد؟

گاهی مواقع پیش می‌آید که عمل جراحی تعویض مفصل زانو با عارضه‌هایی همراه است. عارضه‌هایی که نباید نسبت به آن‌ها بی تفاوت بود. برخی از این عوارض عبارتند از:

• فرسودگی مفصل مصنوعی در گذر زمان
• لخته شدن خون در وریدهای پا و گاهاً ریه‌ها
• شکل‌گیری عفونت در ناحیه عمل
• مشکلات تنفسی ناشی از بیهوشی
• خشکی و سفتی زانو
• آسیب و مشکلات عصبی در نواحی عمل شده
• تورم و قرمزی و حساسیت
• تب و لرز شدید
• واکنش آلرژیک بدن به پروتز

ایا عمل تعویض مفصل زانو خطرناک است؟

با مطالعه عوارض و عارضه‌های عمل تعویض مفصل زانو شاید این سوال‌ها در ذهن شما بوجود بیاید که آیا عمل تعویض مفصل زانو خطرناک است؟ آیا عمل زانو خوب است؟ در پاسخ به این سوال‌ها بهتر است بگوییم که تمام جراحی‌های پزشکی ممکن است عوارضی در بدن بیمار داشته باشند و برخی از مشکلات جزئی، اجتناب ناپذیر خواهند بود. عمل مفصل زانو عمل خطرناکی نیست، به شرط اینکه، چه قبل از عمل و چه بعد از عمل، اقدام‌های مراقبتی را به درستی اجرا کنید.

با این حال جای نگرانی نیست! اگر در انتخاب پزشک معالج یا مرکز درمانی خود دقت بالایی به خرج دهید، می‌توانید عوارض جراحی را به حداقل برسانید. برای انتخاب دکتر مورد نظر با دقت تحقیق کنید و سوابق پزشک و نظرهای مراجعان قبلی ایشان را نیز بررسی کنید.

برای جراحی تعویض مفصل زانو پیش چه دکتری برویم؟

همانطور که در بخش قبل ذکر کردیم، جراحی تعویض مفصل زانو، خطرناک نیست به شرطی که نزد یک پزشک متخصص و با تجربه عمل شوید. یک پزشک خوب برای این کار، چه ویژگی‌هایی دارد؟ کدام فاکتورهای کلیدی هستند که یک پزشک را به گزینه‌ای قابل اطمینان تبدیل می‌کنند؟

• تخصص و دانش علمی به‌روز
• تجربه و مهارت بالا در جراحی
• توانایی تشخیص دقیق
• برخورد و رفتار محترمانه و حرفه‌ای
• شنونده خوب بودن
• توضیح شفاف و با حوصله به بیمار
• پیگیری بعد از عمل
• فعالیت در مراکز درمانی معتبر

یکی از پزشکان مطرح و با اعتبار استان گیلان و شهر رشت دکتر حسین رونقی است. ایشان متخصص و جراح ارتوپدی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی گیلان هستند. همچنین بورد تخصصی در زمینه‌های زیر را در اختیار دارند:

• جراحی مفصل زانو، لگن، شانه و آرنج
• عمل‌های آرتروسکوپی (بازسازی رباط صلیبی و آسیب‌های ورزشی)
• درمان انواع شکستگی‌های ساده و پیچیده اندام

دکتر حسین رونقی از سال ۱۴۰۱ به‌صورت رسمی فعالیت پزشکی و جراحی خود را آغاز نمود. تا کنون ایشان بیش از 4000 عمل جراحی در زمینه‌های مختلف ارتوپدی داشتند؛ که در این میان جراحی تعویض مفصل یکی از بیشترین تجربه‌های جراحی ایشان است.

فرآیند عمل تعویض مفصل زانو

عمل تعویض مفصل زانو، یکی از جراحی‌های سخت و پیچیده در دنیای پزشکی به حساب می‌آید. به همین دلیل انجام این عمل نیاز به دقت بالا و دانش و تجربه تخصصی جراح دارد. در شروع جراحی بیمار تحت بی‌حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی قرار می‌گیرد. بی‌حس یا بیهوش کردن بیمار به وضعیت جسمانی او و تشخیص پزشک بستگی دارد. سپس جراح سعی می‌کند در بخش جلویی زانو برشی ایجاد کند تا بتواند به مفصل و غضروف آسیب دیده دسترسی پیدا کند.

مواردی از قبیل غضروف‌های فرسوده یا سایر بخش‌هایی که باید بیرون کشیده شوند را شناسایی کرده و این فرآیند را اجرا می‌کنند. پس از جداسازی بخش‌هایی از سطوح استخوانی و مفصل زانو نوبت به قرار دادن مفصل مصنوعی می‌رسد. هنگامی که پروتز زانو در جای خودش قرار گرفت، در پایان پزشک سعی می‌کند امکان‌سنجی حرکتی زانوی بیمار را انجام دهد. یعنی بررسی می‌کند که پروتز به خوبی قرار گرفته و دامنه حرکتی مورد نظر را دارد یا خیر!

فرآیند جراحی چقدر زمان می‌برد؟

طبق معمول این جراحی چیزی بین 1 تا 3 ساعت زمان می‌برد. حال با توجه به شرایط مختلف می‌تواند کمتر یا بیشتر نیز باشد. بستگی به وضیعت بیمار دارد. روی هم رفته جزو عمل‌های سخت و طولانی به حساب می‌آید.

برای اینکه بتوانید به خوبی و هرچه ساده‌تر فرآیند این عمل را درک کنید به محتوایی بیشتر از محتوای متنی نیاز دارید. به عنوان مثال فیلم عمل تعویض زانو، یا عکس عمل تعویض مفصل زانو!

فیلم و عکس عمل تعویض مفصل زانو

برای درک بهتر، فیلم جراحی تعویض مفصل زانو آپارات از جراحی دکتر حسین رونقی را در ادامه قرار دادیم. با دیدن این ویدئو می‌توانید بهتر از فرآیند این جراحی آگاه شوید. همچنین در صفحه آپارات دکتر حسین رونقی می‌توانید ویدئوهای بیشتری نیز مشاهده کنید.

بیماری‌های مرتبط با تعویض مفصل زانو

زمانی که فرد نیازمند انجام عمل جراحی برای تعویض زانو است، دلایل مختلفی در این وضعیت دخیل هستند. یکی از شایع‌ترین دلایل آسیب‌های فیزیکی است، منتهی تمام ماجرا این نوع آسیب‌ها نیست. برخی از بیماری‌ها و وضیعت‌های جسمانی ممکن است زمینه‌ساز درد شدید و ناتوانی در حرکت، فرد باشند. بیماری‌هایی مانند زیر:

• آرتروز شدید (اُستئوآرتریت)
• آرتریت روماتوئید
• نکروز استخوان (مرگ استخوان به‌دلیل کمبود خون‌رسانی)
• عفونت مفصل (سپتیک آرتریت)
• ناهنجاری‌های مادرزادی یا ارثی
• بیماری پاژه استخوان (بروز اختلال در روند طبیعی تخریب و بازسازی استخوان)

مراقبت‌های قبل از جراحی تعویض مفصل زانو

برای انجام جراحی تعویض مفصل زانو، باید از قبل آماده باشید. آمادگی‌های قبل از عمل تعویض مفصل زانو هم توسط پزشک و هم خود بیمار انجام می‌شود. به عنوان مثال پزشک به فعالیت‌هایی مانند گرفتن آزمایش خون، نوار قلب، عکس‌برداری و در کل ارزیابی وضعیت عمومی بیمار می‌پردازد. همچنین خود بیمار نیز باید به تشخیص پزشک مصرف برخی از داروها را متوقف کند. ترک سیگار و الکل و در برخی مواقع کاهش وزن نیز از جمله مراقبت‌های قبل از عمل است که داوطلبان جراحی تعویض مفصل لگن باید رعایت کنند.

بعد از انجام عمل تعویض مفصل زانو، باید مراقبت‌های خاصی از خود داشته باشید. تمام این موارد مراقبتی را پزشک جراح پس از عمل، ذکر خواهد کرد. اهمیت مراقبت‌های پس از جراحی تعویض مفصل زانو شاید بیشتر از خود جراحی باشد. زیرا هر لحظه امکان آسیب به زخم جراحی و نواحی مفصل مصنوعی وجود دارد. به نکاتی که در ادامه توضیح می‌دهیم دقت کنید:

راه رفتن بعد از عمل تعویض مفصل زانو

عمل تعویض مفصل زانو به این صورت است که بیمار هرچه زودتر بتواند راه برود. به دلیل اینکه هرچه دیرتر شروع به حرکت کند، امکان لخته شدن خون وجود دارد. بنابراین حرکت زود هنگام بیمار منجر به افزایش گردش خون در بدن بیمار می‌شود و همین موضوع روند بهبودی را تسریع می‌کند. طبق معمول 24 تا 48 ساعت بعد از عمل راه رفتن بیمار شروع می‌شود.

در روزهای اول برای راه رفتن از واکر یا عصا کمک می‌گیرد و تحت نظر فیزیوتراپیست این کار را انجام می‌دهد. پس از گذشت مدتی، به تدریج و روند بهبودی بیمار پیشرفت می‌کند و می‌تواند وسایل کمکی برای راه رفتن را کنار بگذارد. توجه داشته باشید در تمام این مدت، تحت نظر پزشک باشید و همانگونه که می‌گوید و تجویز می‌کند فعالیت‌های حرکتی را انجام دهید.

نحوه خوابیدن بعد از عمل زانو

نحوه خوابیدن بعد از عمل زانو یکی از مراقبت‌های مهم به حساب می‌آید. زیرا نباید اجازه دهید زانوهایتان بیش از حد خم شود. هنگام خوابیدن بهتر است به پشت بخوابید. همچنین سعی کنید وقتی به پشت دراز کشیده هستید یک بالش نرم زیر ساق پا قرار دهید تا کمی پاهایتان به بالا قرار گیرد. این موضوع تورم نواحی جراحی شده را کاهش می‌دهد. در انجام این کار خواهشاً دقت کنید که بالش زیر زانو نباشد. اگر بالش زیر زانو باشد منجر به خم شدن زانو خواهد شد.

همچنین یکی دیگر از موارد حائز اهمیت، نخوابیدن به سمت پهلوی جراحی شده است. به هیچ عنوان تا چند هفته پس از جراحی نباید از قسمت عمل شده به پهلو دراز بکشید. همچنین اگر تخت خوابتان ارتفاع مناسبی داشته باشد برای راحت‌تر بلند شدن از تخت بهتر است. ارتفاع مناسب تخت خواب یعنی شما زمانی بر لبه تخت خواب بنشینید، کف هر دو پا روی زمین قرار بگیرد و زاویه زانوهایتان 90 درجه باشد.

مدت استراحت بعد از عمل زانو

مدت زمان استراحت و دوره نقاهت بعد از عمل زانو برای کسب بهبودی اولیه به‌طور کل حدود 12 هفته خواهد بود. با این حال ممکن است برخی از افراد در 3 هفته ابتدایی توانایی راه رفتن و در طول 6 هفته توانایی رانندگی را بدست آورند؛ اما هرچه کمتر برای راه رفتن عجله کنید بهتر است. زیرا تعویض مفصل زانو یکی از جراحی‌های سخت و پیچیده‌ای محسوب می‌شود و بهبودی کامل به زمان نیاز دارد.

برای اینکه به‌طور کامل به فعالیت‌های همیشگی و زندگی عادی برگردید، باید صبوری بیشتری به خرج دهید. 3 تا 6 ماه باید طبق نظر پزشک خود استراحت و تمرین‌های مفید برای بدست آوردن بهبودی را انجام دهید. برای شروع فعالیت‌های سنگین مانند ورزش همه چیز بستگی به نظر پزشک معالج دارد.

در دوران استراحت برخی از اقدام‌ها می‌تواند در لیست اقدام‌های ممنوعه قرار گیرند که عبارتند از:

• نشستن طولانی مدت
• بالا رفتن از پله بدون کمک
• خم کردن بیش از حد زانو
• نشستن روی زمین
• بلند کردن وسایل سنگین
• خیس یا مرطوب کردن رخم‌های جراحی
• رانندگی کردن
• خوابیدن به سمت پهلو عمل شده

هزینه جراحی تعویض مفصل زانو

هزینه‌های مربوط به عمل جراحی تعویض مفصل زانو به موارد متعددی بر می‌گردد. این هزینه‌ها مشخص و دقیق نیستند که بتوان یک قیمت واحد و نهایی را در نظر گرفت. تعیین هزینه نهایی بر عهده پزشک معالج است. زیرا همانطور که گفتیم، عوامل متعددی بر هزینه نهایی جراحی تعویض مفصل زانو موثر هستند.

• نوع بیمارستان: تفاوت قابل توجهی میان هزینه‌ها در بیمارستان دولتی با بیمارستان‌های خصوصی وجود دارد.
• دستمزد جراح: دستمزد جراحی تعویض مفصل زانو برای پزشکان یکسان نیست، بسته به تجربه و شهرت پزشک می‌تواند این هزینه متفاوت باشد.
• بیمه درمانی: اگر بیمار تحت پوشش بیمه قرار گیرد هزینه‌ها به اندازه قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
• قیمت پروتز: پروتز یا همان مفصل مصنوعی در جنس و انواع مختلفی وجود دارند. به طبع هزینه هرکدام نیز متفاوت خواهد بود.
• هزینه‌های جانبی عمل: همیشه قبل و بعد عمل اقدام‌های پزشکی مانند آزمایش، عکس‌برداری، بستری، تجویز دارو و فیزیوتراپی و غیره انجام می‌شوند که در هزینه نهایی اثرگذار هستند.

بنابراین پیشنهاد می‌شود برای اینکه از هزینه جراحی تعویض مفصل زانو مطلع شوید، با پزشک مورد نظر ارتباط برقرار کنید و ویزیت شوید. به‌طور کل اگر بهتر است به فکر انتخاب بهترین جراح تعویض مفصل زانو باشید. صرفاً تبحر و تجربه بالای پزشک بیانگر این نیست که هزینه سنگینی در انتظارتان است. بسیاری از پزشکان و جراحان هستند که هزینه معقول و منصافانه‌ای دریافت می‌کنند.

بهترین جراح تعویض مفصل زانو در رشت

اگر در شهر رشت و استان گیلان به دنبال یک جراح حرفه‌ای و کاربلد هستید دکتر حسین رونقی، در لیست بهترین جراح تعویض مفصل زانو قرار می‌‎گیرد. دکتر رونقی دارای بورد تخصصی جراحی مفصل زانو است و در حال حاضر در بیمارستان‌های پورسینا رشت و امام خمینی صومعه‌سرا به فعالیت مشغول است. ایشان در وبسایت خود امکان ویزیت آنلاین را قرار دادند که در سریع‌ترین زمان ممکن بتوانید بدون حضور در مطب ویزیت شوید. بهتر است ابتدا ویزیت شوید و مشکلات خود را با ایشان در میان بگذارید تا راهکارهای موجود برای درمان را به شما پیشنهاد دهند.

جمع‌بندی

جراحی تعویض مفصل زانو، یکی از موثرترین شیوه‌های درمانی برای درد زانو و مشکلات دیگر مربوط به ناتوانی در حرکت و دامنه حرکتی زانو است. در این جراحی، ابتدا بخش‌های آسیب‌دیده غضروف و مفصل زانو برداشته می‌شود و یک جسم خارجی که به آن پروتز زانو (مفصل مصنوعی) نیز می‌گویند در آن بخش قرار می‌گیرد.

پس از انجام عمل باید توجه داشته باشید که اصولی دراز بکشید، اصولی بلند شوید و به اندازه استراحت کنید. عمل جراحی تعویض مفصل زانو بسیار عمل پیچیده و سختی است بنابراین پیشنهاد می‌شود با انجام تحقیق و بررسی‌های لازم بهترین دکتر را برای خود در نظر بگیرید.

سوالات متداول :