ممکن است تا به حال نام بیماری نقرس را شنیده باشید؛ نقرس یک بیماری آرتریتی یا همان درد و التهاب مفاصل است. با افزایش ماده شیمیایی به نام اسید اوریک در بدن، تکههایی از این اسید در مرور زمان به شکل بلور در اطراف مفاصل جمع میشوند. همین موضوع منجر به التهاب و درد و قرمزی شدید میشود.
احتمالاً شندیدهاید که گوشت زیاد نقرس میآورد؛ درست است! بنابراین اگر به دنبال این هستید که علت بیماری نقرس چیست، در واقع یکی از مهمترین عوامل را میشناسید. سایر غذاها نیز وجود دارد برای اینکه نقرس را در بدن تشکیل دهند، حتماً با شناخت این موارد سعی کنید آنها را از برنامه غذایی خود حذف کنید.
در این مقاله قصد داریم توضیح دهیم که نقرس چیست و راه درمان آن به چه صورت است؟ نقرس چیست و چه علائمی دارد؟ با ما همراه باشید تا ابتدا متوجه شویم بیماری نقرس چیست و چگونه میتوان آن را تشخیص داد و درمان کرد.
مهمترین عناوین مقاله
بیماری نقرس چیست
نقرس نوعی از ورم مفاصل است که ورم شدیدی در یک یا چند مفصل انسان بوجود میآورد. درد نقرس به صورت حملههای ناگهانیست و علت اصلی این اتفاق تجمع اسید اوریک (یک ماده شیمیایی) است. اما چه چیزی منجر به این تجمع میشود؟ اسید اوریک از کجا میآید؟ ب
اسید اوریک یک ماده شیمیایی است که بهطور طبیعی نیز در بدن وجود دارد اما با این حال با خوردن یکسری غذاها مانند گوشت قرمز میزان اسید اوریک بدن افزایش مییابد. افزایش اسید اوریک در بدن احتمال نقرس را هم افزایش میدهد.
حال چگونه این اتفاق میافتد؟ آیا دانستن این موارد تنها برای درک اینکه بیماری نقرس چیست کافی است؟ خیر، باید ابتدا بهخوبی با اینکه علت بیماری نقرس چیست آشنا شوید.
علت بیماری نقرس چیست؟
ابتدا بیایید علت بیماری نقرس را بهصورت کاملاً ساده متوجه شویم:
- مصرف زیاد غذاهای پوریندار (مثل گوشت)
- افزایش سطح اسید اوریک در بدن
- عدم دفع اسید اوریک از بدن
- تبدیل به بلورهای کوچک
- و در نهایت رسوب کردن در اطراف مفاصل
همانطور که گفتیم، نقرس یک نوع بیماری التهاب مفاصل است که به دلیل افزایش اسید اوریک در خون ایجاد میشود. یکی از عوامل افزایش اسید اوریک بدن هم مصرف بیرویه گوشت قرمز میباشد!
هنگامی که سطح اسید اوریک در خون بیش از حد افزایش مییابد، بهشکل بلورهای کوچیک در اطراف مفاصل تجمع میکنند و منجر به رسوب میشوند. همین تجمیع و رسوب بلورهای اسیداوریک با پوششی از گلبولهای سفید خون نیز ترکیب میشود و درنهایت در نواحی مفاصل، خود التهاب، قرمزی و درد شدیدی را بوجود میآورد.
با تجزیه ماده شیمیایی به نام پورین که در برخی غذاها مانند گوشت قرمز و غذاهای دریایی وجود دارد، سطح اسید اوریک بدن ما افزایش پیدا میکند. این میزان اسید اوریک باید تنها توسط ادرار از بدن دفع شود. در صورت عدم دفع کامل اسید اوریک، آنها به بلورهای کوچک تبدیل و رسوب میکنند. اگر قصد این را دارید که از افزایش سطح اوریک اسید جلوگیری کنید باید مصرف غذاهای حاوی پورین بالا را متوقف کنید.
چه عواملی بطور کل منجر به افزایش سطح اسید اوریک بدن میشود؟
گفتیم که هرگاه میزان اسید اوریک بدن افزایش پیدا کند میتواند خطر ابتلا به نقرس را افزایش دهد. در بخش علائم نقرس چیست، گفتیم که خوردن برخی از غذاها میتواند منجر به افزایش سطح اسید اوریک شود؛ اما این تنها علت نیست.! در ادامه تمام موارد را نام میبریم:
- مصرف بیش از اندازه غذاهای پورین دار
- نداشتن رژیم غذایی مناسب
- چاقی و بیتحرکی
- بالا بودن میزان قند، چربی و فشار خون
- نارسایی و عملکرد ضعیف کلیه
چرا اسید اوریک بعضی مواقع به خوبی از بدن دفع نمیشود؟
برخی مواقع عملکرد ضعیف کلیهها میتواند منجر به عدم دفع درست اسید اوریک شود، به همین دلیل باید توجه کنید نگذارید عملکرد کلیهها و گوارشتان تضعیف شود. هرگز بدون مشورت با پزشک قرص و داروهای خاصی را مصرف نکنید، چراکه یکی از عوارض برخی قرصها تضعیف سیستم گوارش و کلیه است.
تصویر شبیه سازی شده نقرس (عکس نقرس)
در این بخش یک تصویر پزشکی از پا را برایتان قرار دادیم که بیماری نقرس را نشان میدهد، با دیدن این تصویر میتوانید با جزئیات بهتر آشنا شوید. این تصویر علائم اصلی نقرس مانند تورم، قرمزی و التهاب در مفصل شست پا را به تصویر کشیده است. بلورهای اسید اوریک که در این مفصل تجمع یافتهاند، باعث ایجاد درد و حساسیت شدید در این ناحیه میشوند.
علائم نقرس و روشهای تشخیص سریع
برای تشخیص بیماری نقرس بهطور کاملاً صحیح دو روش تخصصی وجود دارد. روش اول آزمایش نقرس و روش بعدی آگاهی کامل از علائم نقرس! ابتدا کمی در مورد اینکه آزمایش نقرس چیست صحبت میکنیم و سپس به سراغ بررسی علائم نقرس میرویم.
معرفی چند مور از علائم نقرس
علائم نقرس چیست؟ این سوال را بسیاری از افراد میپرسند تا بدانند زمانی که آن را مشاهده کردند سریعاً اقدامات پزشکی را انجام دهند. این بیماری معمولاً باعث حملات ناگهانی و شدید درد، تورم، قرمزی و گرم شدن برخی نواحی در یک یا چند مفصل میشود. البته تحقیقات حاکی از آن هستند که این دردها بیشتر در انگشت شست پا و زانو نشان میدهد.خود را نشان میدهد.
- درد، تورم و التهاب
- قرمزی نواحی درد
- درد شدید در زانو
- درد شدید در انگشت شست پا
اگر بخواهیم نقرس را از لحاظ میزان درد به دو بخش نقرس شدید و خفیف تقسیم کنیم، علائم آنها به چه صورتی خواهد بود؟ ببینید، علائم نقرس شدید و علائم نقرس خفیف تنها در میزان شدت درد و التهاب تفاوت دارند. علائم نقرس خفیف در واقع میتواند در مراحل اولیه که هنوز مقدار کمی از اسید اوریکها رسوب کردند دیده شود. تورم و التهاب و قرمزی در نقرس خفیف شدت کمتری دارد و در نقرس شدید طبق معمول باید میزان و شدت بیشتری داشته باشد.
بسیاری از افراد میپرسند که آیا علائم نقرس در مردان و زنان متفاوت است؟ در جواب باید بگوییم که بله، نقرس بهطور کلی میتواند در مردان و زنان تفاوتهایی داشته باشد.
- علائم نقرس در مردان: نقرس در مردان بیشتر دیده میشود و اغلب علائم شدیدتری در مردان نمایان است. حملات ناگهانی و شدید درد در مفاصل، به ویژه در شب، مهمترین علائم نقرس در مردان تلقی میشود. با این اوصاف، مردان معمولاً زودتر از زنان، معمولاً در سنین میانسالی، به نقرس مبتلا میشوند.
- علائم نقرس در زنان: علائم نقرس در زنان مشابه مردان است اما شدت کمتری دارد. نقرس در زنان معمولاً پس از یائسگی بروز میکند، زیرا سطح اسید اوریک در زنان قبل از یائسگی پایینتر است.
بطور کل، این بخش را مجدداً بررسی کنید تا علائمی که نام بردیم در خاطرتان بماند.
برای کاهش درد ناشی از نقرس چی نخوریم؟!
با شناسایی این موارد سعی کنید میزان استفاده از این غذاها را در برنامه غذایی روزانه و هفتگی خود کاهش دهید تا کمتر دچار درد نقرس شوید و از تشدید این بیماری عذاب آور جلوگیری کنید.
گوشت قرمز |
ماهی |
میگو |
کلهپاچه |
مغز |
جگر |
دنبلان |
لوبیا |
قارچ |
عدس |
پیشنهاد میکنیم مقاله بهترین ویتامین برای درد مفاصل را به موجب کاهش اثر بیماری نقرس حتما مطالعه کنید، چرا که بیماری نقرس موجب ایجاد درد شدید در مفاصل میشود.
آیا بیماری نقرس خطرناک است
اگرچه بیماری نقرس به تنهایی خیلی در دسته بیماریهای خطرناک قرار نمیگیرد، اما با این حال اگر به درستی درمان نشود میتواند به مشکلات جدیتری منجر شود.
این مشکلات شامل آسیب به مفاصل، کاهش دامنه حرکتی بدن و حتی تشکیل تودههای دردناک میشود. همچنین، نقرس میتواند بر روی عملکرد کلیهها تاثیر منفی بگذارد و باعث ایجاد سنگ کلیه نیز شود. بنابراین، مدیریت صحیح بیماری و درمان به موقع آن برای جلوگیری از عوارض بلندمدت و حفظ کیفیت زندگی اهمیت زیادی دارد.
درمان بیماری نقرس چیست
درمان نقرس و مدیریت علائم آن یکی از دعدغه های اصلی افراد مبتلا به این بیماری است. یکی از موثرترین راهها، تغییر در رژیم غذایی است. به جای مصرف گوشتهای قرمز و غذاهای دریایی که حاوی مقادیر زیادی پورین هستند، میتوان به پروتئینهای گیاهی مانند عدس و نخود روی آورد.
همچنین، میوهها و سبزیجات تازه، به ویژه گیلاس، در کاهش سطح اسید اوریک بسیار مؤثرند. نوشیدن آب فراوان نیز به دفع سریعتر اسید اوریک از بدن کمک میکند و میتواند از بروز حملات نقرس جلوگیری کند. بطور کل در لیست زیر معرفی میکنیم که برای درمان نقرس چه بخوریم:
- سبزیجاتی مانند کلم، هویج و فلفل دلمهای
- میوههایی مانند گیلاس، سیب و موز
- محصولات لبنی کمچرب (شیر و ماست کمچرب)
- غلات کامل (مانند برنج قهوهای و جو دوسر)
- آب به مقدار کافی برای کمک به دفع اسید اوریک
داروهای مسکن ضد درد و ضد تورم نیز نقش مهمی در کاهش علائم نقرس دارند. داروهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن به کاهش درد و التهاب کمک میکنند. در موارد نیاز به تسکین سریعتر التهاب و درد، کورتیکواستروئیدها نیز مفید هستند.
اما آیا نقرس درمان قطعی دارد؟ متأسفانه، نقرس درمان قطعی ندارد، اما میتوان با مدیریت مناسب، آن را به خوبی کنترل کرد. مصرف منظم داروهایی مانند آلوپورینول که سطح اسید اوریک را در خون کاهش میدهند، میتواند از بروز حملات نقرس جلوگیری کند. علاوه بر این، داشتن یک سبک زندگی سالم، شامل حفظ وزن مناسب و انجام ورزش منظم، نقش کلیدی در مدیریت این بیماری دارد.
بهترین دارو برای درمان نقرس چیست؟
بیشتری داروهایی که برای درمان نقرس استفاده میشوند شامل همین مسکن های ضد درد و داروهای ضد تورم زیر هستند. این داروها را باید در طول یک مدت حدود 10 روزه مصرف کنید تا بتوانید اثرات آن را مشاهده کنید.
- ایبوپروفن
- ناپروکسن
- کولشیسین
- آلوپورینول
برای مصرف داروهایی که نام بردیم حتماً سعی کنید با پزشک خود مشورت کنید. زیرا همانطور که میدانید داروها دارای عوارض هستند و اگر به اشتباه و زیاد مصرف شوند ممکن است منجر به پیشروی بیماری و بروز بیماریهای دیگر کمک کند.
جمعبندی
مقاله حاضر به موضوعاتی نظیر نقرس چیست و چگونه درمان میشود پرداخت. علت بیماری نقرس چیست و چه علائمی دارد نیز مباحثی بود که بهطور کلی در این محتوا به آنها پرداختیم. فهمیدیم که نقرس همان التهاب و درد در بخش مفصل است که از طریق تجمع اسید اوریک بوجود میآید. در نهایت نیز به این نتیجه میرسیم ابتدا برای اینکه مبتلا به نقرس نشویم باید بدانیم که چه غذاهایی نخوریم، در ادامه اگر مبتلا شدیم، باید برای درمان نقرس اقدامات خاصی را انجام دهیم.